maandag 29 augustus 2011

Me, myself and Irene

Zo ben je op vakantie in New York City, zo zit je midden in een orkaan. Hurricane Irene vereerde NYC zondagochtend vroeg met een bliksembezoek. Irene bleek een nogal stormachtig type en kreeg afgelopen weekend het onmogelijke voor elkaar: het openbare leven in New York lag dik 24 uur stil.

Onze vriendin Irene op satelliet
Amerikanen doen niets half, dus ook Irene werd grondig aangepakt. Al dagen van te voren hadden journaals maar een onderwerp: Irene. En dat op een ontelbare hoeveelheid kanalen; ik kan me een leuker TV-avondje bedenken! Overheid en media namen (en nemen) de orkaan heel serieus. Als Hollandsche kaaskop vond ik het vooralsnog allemaal een beetje overdreven. Wat een hysterisch gedoe. Luchthavens en culturele instellingen bleven het hele weekend gesloten, bruggen gingen dicht, voorstelllingen op Broadway werden afgelast, evenals de wedstrijd van de New York Mets. Zelfs de NYC-subway, het grootste metronetwerk in het land, werd zaterdag om 12:00 uur stil gelegd. Bijzonder, want nog niet eerder in de metrogeschiedenis voorgekomen. Vanwege mogelijk overstromingsgevaar werden de inwoners van Lower Manhattan verzocht uit te wijken naar familie of vrienden in hoger gelegen delen van NYC. Het ging hier om een mandatory evacuation order; wijsneuzen die thuis op Irene wilden wachten, werden hoogstpersoonlijk door de politie uit huis gehaald (met als uitzondering de in Queens woonachtige Boris Dittrich). Zielige alleengaanden en wezen konden terecht in een van de 60 shelters in de stad.

Bloomberg op archiefbeeld
De late reactie en lakse houding van de (indertijd) Bush-regering tijdens orkaan Katrina is traumatisch geweest voor dit land, maar men heeft er ook van geleerd. Vandaar dat er in de aanloop naar De Grote Orkaan niets aan het toeval is overgelaten. Door de vele preventieve maatregelen kan er achteraf niet met verwijtende vingertjes gewezen worden naar de (lokale) overheid. President Obama kwam een dag eerder terug van vakantie. Burgemeester Bloomberg gaf om de zoveel uur een persconferentie, waar journalisten ruimschoots de tijd kregen om vragen te stellen. Opvallend vond ik dat hij vrijetijdskleding droeg in plaats van een pak met stropdas. Door zich te kleden als de gewone man, benadrukte de burgervader dat ook hij, als opperbaas en inwoner van New York, persoonlijk bij de hurricane betrokken was. Goeie PR! Wat niet (of juist wel!) gezegd kon worden van Fox News. De ultrarechtse zender liet geen moment onbenut om fouten, imperfecties en gebreken in de orkaanaanpak van de door hen zo gehate Democraten op te lepelen. Irene als speelbal van de politiek. Zucht.

Hurricane Irene asks for comfort food
Bloomberg drukte alle New Yorkers op het hart vooral binnen te blijven. Tenzij je in een van de gevarenzones woonde. En zo wilde het gebeuren dat ik op vrijdagavond mijn New Yorkse postcode intikte om te checken of wij ons in een evacuation zone bevonden. Ik had 't kunnen weten: onze B&B Sugar Hill Harlem Inn staat op een heuvel, droge voeten dus! De lijst voor de hurricane evacuation kit is lang en hilarisch. Heb jij steriele verbanden, wegwerpbordjes en een radio op batterijen in huis? Ongeacht je zone, adviseerde Bloomberg een evacuatieset in huis te halen (let op: 'huisdieren, alcohol en wapens zijn niet toegestaan in de shelters'). Neemt niet weg dat in de aanloop naar Irene een tochtje naar de grocery verplichte kost was: proviand in huis halen om het hurricane-weekend (lees: verplicht binnen zitten) door te komen.

Kaarsen op de antieken trap
Landlord Jeremy kwam een kaars met aansteker brengen voor het geval de stroom zou uitvallen. Ook dat nog! In het hele huis stonden kaarsen gezellig naast elkaar op de houten trappen. De kaarsen bleven die nacht ongebrand. Van de 588 TV-kanalen hadden er 376 Irene als item, dus het werd een kostelijk filmavondje. Not! Na twaalven viel de TV steeds vaker uit, tot het moment dat we nog slechts Spaanstalige karaokezenders en bijbelse kanalen konden ontvangen ("Behold, the day of the Lord cometh, cruel both with wrath and fierce anger, to lay the land desolate: and he shall destroy the sinners thereof out of it"), onderbroken door reclames voor de fameuze Aaaahbrah, de facials van Cindy Crawford en een arsenaal aan gymnastiekapparaten. De wind beukte tegen de ramen en de regen kwam met bakken naar beneden. Telkens liep ik even naar de gang om te checken of het dak het nog wel hield met zoveel water. En dat deed het, al meer dan honderd jaar! Met flessen Smirnoff Ice, grote oordoppen en een lichte medicamenteuze verdoving heb ik verder weinig van Irene gemerkt. Totdat ik vanmiddag de voordeur opendeed en ontdekte dat de boom voor het huis er niet meer stond: Irene was here.

'Onze' boom on Sugar Hill
Dag boom :-(

Still stormy weather on Sunday
Ook in Harlem heeft Irene huis gehouden!

zondag 14 augustus 2011

Rouwrandjes

Een tijdje geleden las ik in de Volkskrant een column van, dacht ik, Annemarie Oster over de krantenrubriek met rouwadvertenties. Net als Annemarie interpreteer ik teksten van rouwadvertenties. Al járen. Hoe naargeestig het misschien ook klinkt, ik vind het leuk om te raden waaraan iemand is overleden. Was het ouderdom? Een nare ziekte? Een noodlottig ongeval? Of toch een zelfgekozen dood? Het intrigeert me mateloos.

Oudste vrouw van NL net overleden
Thuis hadden we NRC Handelsblad. Die las ik bijna dagelijks, maar de zaterdagkrant had mijn voorkeur. Op zaterdag had je, afhankelijk van het seizoen, een hele pagina vol rouwadvertenties, soms zelfs anderhalve bladzijde. Tijdens hete zomers en sombere herfsten gaan er nu eenmaal meer mensen dood (respectievelijk: bejaarden die te weinig drinken en suïcidalen die last hebben van vallende bladeren). Op een zomerse zaterdag waren de advertenties tamelijk saai om te lezen. Oude mensen en bejaarden van belachelijke hoge leeftijd overheersten de rubriek. ‘Vredig ontslapen is onze lieve, zorgzame moeder, oma en overgrootmoeder,’ of  ‘dankbaar voor al het goede dat wij van hem ontvingen', ‘verdrietig, maar met mooie herinneringen’ gevolgd door een waslijst aan namen van kinderen en kleinkinderen (of gewoon: ‘klein- en –achterkleinkinderen’, scheelt weer advertentieruimte!). 

Bij overlijden door ziekte komt het woord ‘strijd’ vaak in de tekst voor, ofschoon je als lezer niet weet waartegen de overledene heeft gestreden. Om te benadrukken hoe zwaar, moeilijk, oneerlijk en verdrietig het ziekbed is geweest, wordt een scala aan omschrijvingen gebruikt. Dit hakt er bij mij altijd wel in: ‘na een dapper gedragen ziekte', ‘na een fel verzet in een ongelijke strijd’ of ‘na een lang gevecht is op veel te jonge leeftijd…’ Terwijl je eigenlijk wil zeggen: die vuile kutkanker heeft mijn vader kapot gemaakt. Ik geef overigens de voorkeur aan helderheid over de doodsoorzaak. 'Geveld door de wrede ziekte ALS ‘ zo las ik recent in een dagblad. Het kan maar duidelijk zijn! Soms is er een geluk bij een ongeluk en is er dankbaarheid omdat ‘een ondraaglijk lijden haar bespaard is gebleven’ en was de overledene ‘omringd door allen die hem lief zijn’. Een schrale troost, maar toch! 

Ook Rakker zegt geda
Alles van waarde is weerloos – Lucebert. In plaats van een introtekst kiezen de familieleden nogal eens voor een gedicht, een citaat uit een boek of een wijze spreuk. Een gedicht kan het verdriet van de achterblijvers vaak zo goed weergeven, dat andere woorden overbodig zijn. In het geval de overledene een dierenvriend was, staat er in het rijtje van de achterblijvers ineens een Rakker of Kazan, inclusief afdruk van een hondenpootje. Nog zieliger is het als ook Rakker niet meer onder ons is: dan heeft Rakker niet alleen een hondenpootje, maar ook een kruisje achter z’n naam! Ik houd ’t dan echt niet meer droog.

Maar er zijn nog meer alternatieve advertenties. Bijvoorbeeld die waarin familie en vrienden worden opgeroepen na afloop van de crematie te gaan zuipen, want ‘Peter hield van borrelen.’ Of de familie heeft onvoldoende liquide middelen en vraagt de rouwenden om ‘een donatie voor de grafsteen’. Bij de gristunnen heeft De Grote Baas het voor ’t zeggen: ‘De Heere uit ons midden tot Zich geroepen’, terwijl de katholieke medemens het liever zo omschrijft: ‘gesterkt door het H. Sacrament der zieken is rustig ingeslapen onze…’ 

Wat een verdriet!
Wanneer de advertentie begint met ‘vol ongeloof’, ‘we zijn verbijsterd’ of ‘tot onze grote ontsteltenis’ kan het niet anders dan dat het overlijden tragisch is geweest. Een noodlottig fietsongeluk, onverwachts uit het leven weggerukt op Kreta, een ongeval op het werk, geveld door een hartaanval tijdens de voetbaltraining. Ik krijg er altijd weer kippenvel van. Net zoals de advertentieteksten bij zelfdoding. De achterblijvers kunnen niet anders dan de beslissing van de suïcidant respecteren, maar wat zet je in de advertentie? Ik ken verhalen van mensen waarbij zelfmoord als doodsoorzaak verborgen moest blijven voor de buitenwereld. En zo stond er een advertentie met leugens in de krant. Dat kan nooit de bedoeling zijn.    

Ik ben niet voor niets voorstander van de pil van Drion. Waarom doen artsen er alles aan om mensen in leven te houden, terwijl dat leven geleefd is en diegene klaar is om het voorgoed af te sluiten. Ik wil zelf kunnen bepalen wanneer ik het aardse leven voor gezien houd. Of dat nu is als ik 66 ben of 86 (als ex-roker met overgewicht is 86 jaar sowieso niet realistisch), een arts moet me zonder problemen verder kunnen helpen met pillen of een infuus. Ik hoop dan ook dat er tegen die tijd goede voorzieningen zijn getroffen om dat te bewerkstelligen. Dan zorg ik alvast voor mijn eigen rouwadvertentietekst, online ontworpen op monuta.nl. Mét poezenpootje van mijn je weet wel-kater Drion. Miauw!